Woordenlijst Kwalteitskader VWS ZIN
Steun ons doel
Begrippenlijst
Woorden- en begrippenlijst Ministerie VWS en Zorginstituut NL Kwaliteitskader Hulpmiddelen zorg
Activiteiten | Onderdelen van iemands handelen. De term verwijst naar het functioneren vanuit individueel perspectief. | ICF |
Adequaat hulpmiddel | Gepast of geschikt hulpmiddel voor de omstandigheden van de cliënt. | Nictiz |
Assortiment | hulpmiddelen die de functionele kenmerken hebben die noodzakelijk zijn om te voldoen aan het functioneringsgerichte voorschrift |
|
Basisrichtlijn | Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg is het resultaat van Fase 1 van het project ‘Opstellen Richtlijnen voor Functiegerichte Aanspraak hulpmiddelen (RiFA). Fase 1 = opstellen van een basisrichtlijn als generieke Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg. Het is een uitgewerkte versie van de procesbeschrijving hulpmiddelenzorg die gebruikt kan worden bij de ontwikkeling van meer specifieke richtlijnen. De term ‘basis’ geeft aan dat het gaat om een raamwerk dat later voor specifieke doelgroepen of hulpmiddelenklassen kan worden ingevuld; de term ‘generiek’ wordt gebruikt om aan te geven dat het gaat om een richtlijn die is te gebruiken voor alle soorten hulpmiddelen ongeacht de wijze van financiering. De Basisrichtlijn (BRL) is in die zin dus een Multiprofessionele, procesmatige richtlijn. | CG-Raad / ZN. |
Behandeldoel | Doelstelling(en) in termen van voorkomen, herstellen, verbeteren of compenseren van problemen in de gezondheidssituatie en/of het functioneren van de cliënt. | Nictiz/ kopgroep EvT |
Beoogd functioneren | Functies, activiteiten en participatie die de cliënt wil, kan en mag uitvoeren. Daarbij dient rekening gehouden te worden met wat haalbaar is (bijvoorbeeld gezien de ernst van de aandoening en de aanwezige stoornissen), de wensen van de cliënt zelf en externe en persoonlijke factoren (bijvoorbeeld beschikbaarheid hulp en hulpmiddelen, motivatie, financiële mogelijkheden, woonsituatie). | Generiek model VRA |
Beperkingen | De moeilijkheden die iemand heeft met het uitvoeren van bepaalde activiteiten. Een beperking kan een lichte of ernstige afwijking in kwalitatieve of kwantitatieve zin betreffen bij het uitvoeren van de activiteit. . | ICF |
Besluit medische hulpmiddelen (BMH) | Dit is een Europese richtlijn (14 juni 1993) en is ontwikkeld in het kader van het vrije handelsverkeer in Europa. Het doel is om de bescherming van de veiligheid en gezondheid van de gebruikers, cliënten en indien van toepassing andere personen te waarborgen. | Besluit medische hulpmiddelen |
Betrouwbare informatie | Onafhankelijke en actuele informatie, welke gebaseerd is op inzichten uit wetenschap en praktijk. | Nictiz/ Kopgroep EvT |
Brede keuze | De zorgverzekeraar contracteert bij zijn inkoop meerdere leveranciers en per cliëntgroep en/of categorie een ruim assortiment van hulpmiddelen met functionele kenmerken dat voldoet aan de functionele eisen zodat er altijd een geschikt hulpmiddel beschikbaar is. |
|
| Cliënt | De cliënt zelf, partner, kind(eren), mantelzorger, thuiszorg, wettelijk vertegenwoordiger. | Procesbeschrijving hulpmiddelenzorg |
| Cliëntenversie | Een beschrijving van de kwaliteitsstandaard in lekentaal. | Zorginstituut |
| Classificatie- of codestelsel | Een stelsel van regels waarin is vastgelegd hoe zorggegevens worden gegenereerd, vertaald, verzonden en gedecodeerd ten behoeve van elektronische uitwisseling | Zorginstituut |
| Doelmatig | In overeenstemming met, geschikt voor het doel waartoe het gemaakt is (effectief) | Van Dale |
| Eigen regie | Vermogen van een persoon om zelf te bepalen op welke wijze hij het eigen leven inricht (wonen, werken, sociale contacten) en hoe de zorg en/of begeleiding bij eventuele ziekte daarbij wordt ingevuld. | Glossarium Zorginstituut |
| Externe factoren | Deze verwijzen naar alle aspecten van de externe of extrinsieke wereld die de achtergrond van iemands leven vormen en als zodanig iemands functioneren beïnvloeden. Externe factoren omvatten de al dan niet door mensen gemaakte, fysieke wereld en zijn verschijnselen, andere mensen in verschillende relaties en rollen, attitudes en waarden, sociale systemen en dienstverlening, beleid, regels en wetten. | ICF |
| Functiegerichte aanspraak | De verzekeringsrechten in de zorgverzekeringswet zijn functiegericht omschreven. Dat betekent dat in de Zvw bepaald is welke zorg verzekerd is (het wat), maar dat niet bepaald wordt welke persoon of instelling deze zorg moet verlenen (het wie en hoe). | Memorie van Toelichting Zorgverzekeringswet |
| Functionaliteitsdiagnose | Is een beschrijving van bij een persoon aanwezige (stoornissen in) functies en anatomische eigenschappen, (beperkingen in) activiteiten en participatie(problemen) en de externe en persoonlijke factoren die daarop een positieve of negatieve invloed hebben. | Procesbeschrijving hulpmiddelenzorg |
| Functionele eisen | De functionele eisen geven weer aan welke eisen het in te zetten product moet voldoen qua uitvoering en mogelijkheden. Deze eisen zijn merkonafhankelijk wat betekent dat er geen type / merk product aan is gekoppeld. | Nictiz/ kopgroep EvT |
| Functioneren | Functioneren is de parapluterm voor functies, anatomische eigenschappen, activiteiten en participatie. Het functioneren van een persoon kan worden beschreven met behulp van een (combinatie van) functie(s) en/of anatomische eigenschap(pen) en/of activiteit(en) en/of participatie. | Nictiz |
| Functionerend hulpmiddel | Het hulpmiddel is gebruiksklaar (het hulpmiddel werkt en de verzekerde weet hoe hij met het hulpmiddel om moet gaan). Het hulpmiddel is te allen tijde adequaat (gepast of geschikt voor de omstandigheden van de verzekerde). | Rijksoverheid |
| Functioneringsgericht voorschrijven | In de Zvw verzekerde hulpmiddelenzorg betekent functioneringsgericht voorschrijven dat bij de keuze van een adequaat hulpmiddel rekening gehouden wordt met de functioneringsproblemen van de individuele | Procesbeschrijving hulpmiddelenzorg |
| verzekerde. |
|
Functioneringsproblemen en daaruit voorkomende behoeften | Bij functioneringsproblemen is er sprake van een (combinatie van) stoornis(sen) en/of beperking(en) en/of participatieproble(e)m(en). Voortkomend uit de aandoening ontstaan stoornissen en beperkingen die het functioneren van verzekerde in zekere mate belemmeren. Gekoppeld aan die stoornissen en beperkingen bestaan er behoeften bij verzekerde om deze problemen op enigerlei wijze te compenseren dan wel op te heffen. | Procesbeschrijving hulpmiddelenzorg ICF |
Gebruiksaanwijzing | Een papieren of elektronisch document dat een voorschrift behelst hoe men iets behoorlijk gebruiken moet. | Van Dale |
Generieke module | zie zorgmodule |
|
Geprefabriceerd | Een geprefabriceerd hulpmiddel (confectie, gebruiksklaar), is een hulpmiddel dat ontworpen en gemaakt is om te voldoen aan bepaalde functionele behoeften en is normaliter beschikbaar in een aantal maatvoeringen. Het hulpmiddel behoeft geen aanpassing naar maat gemaakt van de leverancier om het geschikt te maken voor gebruik door een bepaalde cliënt. Een geprefabriceerd hulpmiddel wordt industrieel seriematig vervaardigd op basis van standaard maten en modellen.
Het kan zo nodig af- en ingesteld worden ten behoeve van gebruik door een individuele cliënt op basis van de instructies en informatie van de fabrikant. Voor het geprefabriceerd hulpmiddel op de markt gebracht wordt moet het voldoen aan de Richtlijn Medische Hulpmiddelen en voorzien zijn van de CE – conformiteitmarkering. | Vrij naar Cliq |
Geprefabriceerd met individuele aanpassingen | Een geprefabriceerd hulpmiddel dat pas na aanpassingen naar maat (individueel gefit) geschikt is voor gebruik door één bepaalde cliënt. Het geprefabriceerde hulpmiddel is vervaardigd op basis van standaard modellen of patronen zonder alle individuele eigenschappen te dekken. Het integrale geprefabriceerde hulpmiddel met aanpassingen naar maat is een individueel gefit hulpmiddel met de status van naar maat gemaakt. Het is dus niet voorzien van een CE -label, hoewel dit wel voor sommige of alle componenten en accessoires kan gelden. | Vrij naar Cliq |
Naar maat gemaakt hulpmiddel |
bepaalde persoon gebruikt te worden. Het hulpmiddel wordt speciaal vervaardigd volgens een voorschrift |
Besluit medische hulpmiddelen
Procesbeschrijving hulpmiddelenzorg/ Cliq |
| – Overige eigenschappen die van invloed kunnen zijn op de keuze van het hulpmiddel (bijvoorbeeld onderhoud, materiaal, instelbaarheid). |
|
Professionele standaard | zie Kwaliteitsstandaard | In ZvW is de term professionele standaard vervangen door kwaliteitsstandaard (gewijzigd op 1 juli 2016) |
Programma van eisen Zie ook HRIU en PRIU | Een specificatie van de vereiste productkenmerken voor een hulpmiddel. Het Programma van eisen komt tot stand door de verwachtingen ten aanzien van het hulpmiddel (weergegeven in human related intended use) te matchen met algemene productkenmerken (weergegeven in product related intended use). | Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg (RIFA) CG-Raad-ZN |
Protocol | Aanpassing op maat van een zorginhoudelijke richtlijn voor gebruik in een bepaalde omgeving. | Basisrichtlijn Hulpmiddelenzorg (RIFA) CG-Raad-ZN |
Register | Openbaar Register als bedoeld in artikel 66b, eerste lid van de Zorgverzekeringswet, waarin kwaliteitsstandaarden, informatiestandaarden en meetinstrumenten worden opgenomen die getoetst zijn aan de criteria uit het Toetsingskader. Het Register is bedoeld om transparantie te bevorderen en kwaliteit van zorg voor iedereen zichtbaar te maken, zowel voor professionals als voor burgers. | Zorginstituut |
Richtlijn | Documenten met aanbevelingen, adviezen en handelingsinstructies ter ondersteuning van de besluitvorming van professionals (in de zorg), berustend op de resultaten van (wetenschappelijk) onderzoek en met daarop gebaseerde discussie en aansluitende meningsvorming, gericht op het omschrijven van doeltreffend en doelmatig (medisch) handelen. | Zorginstituut/ Basis Richtlijn (RIFA) CG-Raad-ZN |
Selecteren | Uitzoeken van de hulpmiddelen die voldoen aan het programma van eisen. | Procesbeschrijving Hulpmiddelenzorg (Nictiz-CVZ) |
Trainen | Het leren omgaan met het hulpmiddel. De training is in feite gericht op het verkrijgen van voldoende vaardigheden in het gebruik van het hulpmiddel ter compensatie van de functioneringsproblemen. | Protocol hulpmiddelenzorg stoma |
Zelfmanagement | Zelfmanagement is het zodanig omgaan met de chronische aandoening (symptomen, behandeling, lichamelijke, psychische en sociale consequenties en bijbehorende aanpassingen in leefstijl) dat de aandoening optimaal wordt ingepast in het leven. Zelfmanagement betekent dat chronisch zieken zelf kunnen kiezen in hoeverre men de regie over het leven in eigen hand wil houden en mede richting wil geven aan hoe beschikbare zorg wordt ingezet, om een optimale kwaliteit van leven te bereiken of te behouden. | module Zelfmanagement 1.0 CBO |
Zorgaanbieder Zie ook zorgprofessional. |
| Zorginstituut/Glossarium |
| opvragen, uitwisselen en overdragen. |
|
Kernbegrip | Onderwerp waarover in een kwaliteitsstandaard een belangrijke uitspraak wordt gedaan in de vorm van een of meer aanbevelingen. | Zorginstituut |
Kwaliteitsstandaard | Richtlijn, module, norm, zorgstandaard dan wel organisatiebeschrijving, die: 1°. betrekking heeft op het gehele zorgproces of een deel van een zorgproces, 2°. vastlegt wat noodzakelijk is om vanuit het perspectief van de cliënt goede zorg te verlenen, en 3°. overeenkomstig artikel 66b in een openbaar register is opgenomen. | ZvW art. 1. z. (gewijzigd op 1 juli 2016) |
Meetinstrument | Een middel (vragenlijst of indicator) waarmee een indicatie kan worden verkregen van de kwaliteit van de geleverde zorg. | ZvW, Art. 1 eerste lid onder aa |
Module | De kleinste eenheid waaruit een kwaliteitsstandaard bestaat. Het moet dan ook alle elementen bevatten die voor een kwaliteitsstandaard van belang worden geacht. | Aqua leidraad voor kwaliteitsstandaarden |
Onderhoudsplan | Plan waarin staat aangegeven wie de eigenaar is van de kwaliteitsstandaard en hoe deze wordt onderhouden. | Zorginstituut/ kopgroep EvT |
Product Related Intended Use (PRIU) | Een productkenmerk waarmee de fabrikant aangeeft wat de cliënt van het product kan en mag verwachten. Het is dus een kenmerk met een wettelijke status. Uitgeschreven gaat het om de volgende soorten producteigenschappen:
| Europese Richtlijn Medische Hulpmiddelen |
| stand houd(en) of vorm(en). |
|
Zorgdeskundige | Zie zorgprofessional |
|
Zorgdossier | Het totaal van informatie met betrekking tot de gezondheid van een zorgontvanger inclusief de voor de zorgontvanger vastgelegde diagnostiek en behandeling en de behandelingsovereenkomst. |
|
Zorginhoudelijke richtlijn** | Stelsel van systematisch ontwikkelde aanwijzingen ter ondersteuning van de besluitvorming van zorgpartijen omtrent te verlenen zorghandelingen met betrekking tot een gezondheidskwestie in gespecificeerde zorgsituaties. | NVN-EN 13940 |
Zorgmodule* | Onderdeel van een zorgstandaard bestaande uit generieke componenten. Zorgmodules zijn ziekteoverschrijdend en werken verbindend tussen zorgstandaarden. | Zorginstituut |
Zorgontvanger / cliënt** | De persoon die staat gepland om zorghandelingen te ontvangen, of die zorghandelingen ontvangt of heeft ontvangen. | NVN-EN 13940 |
Zorgpartij** | De organisatie of persoon die betrokken is bij het proces van zorgverlening. | NVN-EN 13940 |
Zorgplan | Beschrijving van geplande, op één persoon toegesneden zorgpakketten waarin één of meer gezondheids- kwesties worden behandeld, en die alle door een zorgdeskundige aan een zorgontvanger te verlenen zorghandelingen omvatten. In het zorgplan kunnen handelingen van meerdere zorgdeskundigen staan. | Zorginstituut |
Zorgleefplan individueel | Individueel zorgleefplan is een dynamische set van afspraken van de patiënt en de zorgverlener(s) over zorg en zelfmanagement. Deze afspraken zijn gebaseerd op de individuele doelen, behoeften en situatie van de patiënt en komen in gezamenlijke besluitvorming tot stand. | Vilans, Plan van eisen generiek individueel zorgplan 2014 |
Zorgplicht | A. De zorgverzekeraar heeft jegens zijn verzekerden een zorgplicht die zodanig wordt vormgegeven, dat de verzekerde bij wie het verzekerde risico zich voordoet, krachtens de zorgverzekering recht heeft op prestaties bestaande uit:
B. Het waarborgen dat burgers de zorg kunnen krijgen die zij nodig hebben. De zorgverzekeraars, als uitvoerders van de verzekering, komt een belangrijke rol toe bij het realiseren van dat doel. Het gaat er daarbij niet alleen om dat de betaling van de kosten is gewaarborgd. Het gaat er ook om dat de burgers de verzekerde zorg in voorkomend geval ook werkelijk kunnen verkrijgen. | Zorgverzekeringswet
Memorie van Toelichting Zorgverzekeringswet |
| C Onder de zorgplicht van een zorgverzekeraar wordt verstaan de verplichting ervoor te zorgen dat een verzekerde de zorg, of vergoeding van de kosten van zorg alsmede desgevraagd zorgbemiddeling, krijgt waar hij behoefte aan en wettelijk aanspraak op heeft. Het gaat hierbij niet alleen om de inhoud en omvang van de (vergoeding van) zorg, maar ook om de kwaliteit, tijdigheid en bereikbaarheid van de verzekerde zorg. | Nza toetsingskader zorgplicht Zvw zorgverzekeraars |
Zorgproces* | Ontvangst en verwerking van informatie- en zorgvragen, vaststellen van de benodigde zorg, zorgbemiddeling, zorgtoewijzing, uitvoering zorgplan en evaluatie en afsluiting van de geboden zorg. | Zorginstituut |
Zorgprofessional | Iedere natuurlijke persoon die, in het kader van de zorg en ondersteuning die hij aanbiedt, betrokken is bij keuzes over gebruik, aanschaf, selectie en dergelijke van medische hulpmiddelen. Deze betrokkenheid van een zorgprofessional bij deze keuzes geeft een verantwoordelijkheid om daarbij zorgvuldig en integer te opereren. Voor eenduidigheid in dit document zijn de verwante termen zorgaanbieder, zorgdeskundige, zorgverlener en voorschrijver vervangen door de ruim te interpreteren term zorgprofessional. | Gedragscode medische hulpmiddelen (artikel 1 sub b) |
Zorgstandaard* | Een beschrijving van de noodzakelijke onderdelen van multidisciplinaire zorg voor mensen met een bepaalde chronische ziekte, gezien vanuit de cliënt. | Zorginstituut |
* Toelichting bron: Toetsingskader versus Glossarium: Het Glossarium komt voort uit de werkgroep Richtlijn voor Richtlijnen. Termen uit het Toetsingskader zijn voor een deel hetzelfde als uit het Glossarium en zijn gebaseerd op meer recente ontwikkelingen.
Het Toetsingskader is o.a. gebaseerd op de Richtlijn voor Richtlijnen.
** Toelichting bron: NVN- EN 13940 NEN, normen zijn gebaseerd op de Procesbeschrijving Hulpmiddelen. NEN Normen zijn in 2001 ingetrokken. NEN normen zijn nog wel (online) beschikbaar, maar daar moet voor betaald worden.
